بخش دوم
سينمای فردين به روايت فردين
“دلم می‌خواست كار خوبی انجام بدهم، ولی وقتی شعورش را ندارم چه توقعی از من داری. من در حد شعور خودم كارم را بلد هستم. سينمائی كه نصيب همه ما شده بود با آن شعور و سواد و تجربه‌ای كه داشتيم چيزی به جز آنچه ديديم نمی‌توانست باشد.
(سينمای فردين به روايت فردين- نشر قطره- ص ۳۱۲).
كاش سياست‌مدارن و مسئولين حكومتی و اجرائي ايران هم می‌توانستند با چنين جرأتی به خود نگاه كنند و درباره گذشته خود، رفتارهای خود و اشتباهات خود نظر بدهند…
تصويربالا: عباس بهارلو به هنگام گفتگو با فردين از مجموعۀ تاریخ شفاهی سینمای ایران (۱۳۷۴). حاصل اين گفتگو در كتابی به نام “سينمای فردين به روايت فردين” تدوين شد اما وزارت ارشاد مجوز انتشار كتاب را بعد از مرگ فردين (۱۳۷۹) صادر كرد…
حذف عکس باران کوثری در پوستر یک فیلم
سپیده دم – رونمایی ایسنا از پوستر من مادر هستم. همان طور که در عکس مشاهده می‌کنید ایسنا پوستر فیلم “من مادر هستم” را با حذف قسمت بالایی این پوستر رونمایی کرد.
با توجه به حجم بالای منتشر شدن پوستر اصلی در فضای اینترنت امیدواریم این حذف فقط اشتباهی غیر عمدی باشد.
فیلم “من مادر هستم” از هشتم آذر ماه بدون در اختیار داشتن سینماهای حوزه هنری در گروه سینمایی افریقا به نمایش در خواهد آمد.
“لازم به ذکر است نمایش ویژه فیلم “من مادر هستم” به نفع کانون خیریه فصل زندگی ۸ آذر ساعت ۲۰ در سینما آفریقا با حضور عوامل و هنرمندان روی پرده خواهد رفت.
در خبرها همچنین آمده است که باران کوثری با ممنوعیت بازی مواجه شده است ولی او اعلام کرده است که هنوز از طریق منبع رسمی دولتی این به او ابلاغ نشده و تا آنزمان او همچنان به فعالیت‌های هنری خود ادامه خواهد داد.
“قصه ها” ی رخشان بنی اعتماد
به دنبال لغو نمایش فیلم “قصه ها” ساخته‌ی بانو” رخشان بنی اعتماد” كارگردان این فیلم یاداشتی منتشر کرد. متن این یادداشت كه با دیالوگی از فیلم قصه‌ها شروع شده است بدین شرح است:
“هیچ فیلمی، هیچ وقت، تو هیچ کُمُدی نمونده،
بالاخره یه روز، یه جایی دیده می‌شه.
چه سازنده‌اش زنده باشد، چه مرده…
در نمایشی محدود، قرار بود آخرین فیلمم روز جمعه دوازدهم آبان در پردیس سینمایی قلهک دیده شود.
نمایش فیلم «قصه‌ها» را لغو کردند.”
رخشان بنی اعتماد سال‌هاست که صبورانه بر مسیر پر تلاطم و مواجِ اندیشه در این آشوب- شهرِ تناقض و تظاهر ایستادگی کرده است.
فیلمسازی که راه اندیشه را پیش گرفت و با نرگسش ذهن جامعه را زیربار پرسشی برد که سال‌های سال انحنایش را با شمشیر اختناق راست کرده بودند و پرسیدن جرم سنگین کسی بود که می‌خواست راه پر خم و پیچ اندیشه را بیازماید و خود خواسته زیر بار پرسش برود تا آفاق درک دیگری را گسترده تر کند.
اعتماد دارم روزی دوباره رخش تابناک اندیشه جولان خواهد داد و راه‌های نوِ بهبود، در این برهوت و ظلمات بر جای خواهد گذاشت
آنتیگونه، چاوشی اخوان و انتخابات آمریکا؛ گفتگو با محمود کریمی حکاک
فیروزه خطیبی– بی بی سی پرژین – برداشت جدیدی از نمایشنامه «آنتیگونه» سوفکل به نام «آنتیگونه: امروز» بر اساس شعر «چاووشی» مهدی اخوان ثالث، تازه ترین اثر نمایشی محمود کریمی حکاک، کارگردان، نمایشنامه نویس، طراح رقص و استاد رشته تئاتر دانشگاه «سی ینا» در نیویورک است که همزمان با انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در شرق آمریکا به عنوان بخشی از «جشنواره مرکز فرهنگی و هنری جان اف کندی» بر روی صحنه آمده است و اجرای آن تا تاریخ ۱۷ نوامبر ادامه داشت.در بخش‌هایی از این اثر، از زبان بازیگران دیالوگ ها می‌شنویم که «آنتیگونه مظهر کسانی است در بین ما که هنوز روح خود را نفروخته‌اند»، نماد انسان‌هایی است که «گول جاه طلبی‌های اغواگرانه را نخورده‌اند» و روح کسانی است که «در راه حقانیت تا پای جان ایستادگی می‌کنند. کسانی که هنوز به چیزهایی که افتخارآمیز است افتخار می کنند. آنهایی که برای حفظ عدالت به دنیا آمده اند و به جای نفرت، عشق و دوستی را ترویج می کنند.»محمود کریمی حکاک که بیش از سه دهه پیش برای نخستین بار اجرایی از داستان «ماهی سیاه کوچولو» اثر صمد بهرنگی را به زبان انگلیسی در نیویورک بر روی صحنه آورده بود، در مورد ارتباط این اثر (آنتیگونه: امروز) با جریان انتخابات ریاست جمهوری آمریکا می گوید: «در این کار یک بار دیگر مسئله انتخاب و آگاهانه به سراغ چیزی رفتن موضوع محوری نمایش است.»آقای کریمی حکاک می گوید: «شعر چاووشی اخوان راجع به یک سفر درونی است. سفر انسان به درون خودش. همان سفر به درونی که در آغاز مثنوی مولوی هم می بینیم. بشنو از نی چون حکایت می کند در واقع آهی است که از درون انسان بیرون می آید. آنتیگونه هم از خودش می پرسد آیا این کاری که می کنم درست است؟ آیا به بی فرجام خواهم رسید؟ مهدی اخوان ثالث با رسیدن به درون، آن را کاملا خالی می یابد: هیچ چیزی دیگر درون مرا پر نمی کند و در نتیجه باید به دنبال راه بی برگشت باشم!»
محمود کریمی حکاک
محمود کریمی حکاک، کارگردان هنری گروه بین المللی «محک»، مدیر «فستیوال سینمایی اینویزیبل» در مونترال کانادا، «هنر خلاق و تئاترخیابانی» و «آنسامبل بین المللی فروغ» است. او به عنوان استاد رشته تئاتر در دانشگاه تهران، کالج آموزشی معلمان و «انستیوی هنرهای سوره» در ایران، در دانشگاه‌ها و کالج‌هایی در بلژیک و شهرهای مختلف آمریکا از جمله دالاس و مریلند به تدریس اشتغال داشته است.
او در بیش از ۷۰ کار نمایشی، اجرایی و فیلم‌های کوتاه، بلند و مستند به عنوان نویسنده، کارگردان، طراح صحنه، طراح رقص و بازیگر شرکت داشته و آثار او در جشنواره‌های فیلم و تئاتر جهانی از جمله «فستیوال ادینبورگ»، لس آنجلس و جشنواره «فجر» در تهران شرکت داشته‌اند. محمود کریمی حکاک معتقد است: « نسل جوانی که ما اکنون در ایران شاهد آن هستیم یک نسل استثنایی با قابلیت‌های باور نکردنی برای به کرسی نشاندن حرف و سخن خود است. نسلی که هر دری را به رویش ببندند از دری دیگر وارد می‌شود. تیغ تحمیل و سانسور بر آن کارایی ندارد و طبیعی است هنری که از ذهن این نسل زاییده می‌شود هم هنری خاص باشد.»
نمایی از تئاتر بندیکتوسکریمی حکاک در سال ۲۰۰۹ به مدت یک سال با هدف تهیه و اجرای نمایشی با مشارکت بازیگران اسرائیلی و فلسطینی به این مناطق سفر کرد و نتیجه اقامت یک ساله و تلاش‌های او برای به روی صحنه آوردن یک نمایش با بازیگران فلسطینی و اسرائیلی، فیلم مستندی به نام «دیوار شیشه‌ای» بود.فیلم «دیوار شیشه‌ای» شامل مصاحبه‌های بی طرفانه‌ای است که در نهایت تماشاگر را به عمق یکی از تاثر برانگیزترین جداسازی های فرهنگی زمان ما می برد. کریمی حکاک همزمان با اجرای نمایش «آنتیگونه: امروز» خود را برای پنج سخنرانی مختلف در مرکز فرهنگی «امریتوس» با عنوان «هنرمند و جامعه: ترمیم چهل تکه زمان از طریق همبستگی فرهنگی و ایجاد دیالوگ» آماده می‌سازد. کتاب «شکسپیر در تهران» او به تازگی طبق قراردادی در اختیار انتشارات «ادوین ملن پرس» قرار گرفته است.
۶۵ سالگی استیون کینگ
استیون کینگ ۲۱ سپتامبر ۴۷ در پورتلند، ایالت مین، به دنیا آمد. کودکی دشواری داشت. پدرش ملوان بود و وقتی او تنها دو سال داشت، خانواده را ترک کرد و دیگر برنگشت. مادر فداکارش با زحمت و مشقت بچه‌های خود را بزرگ کرد. موقعی که استیون به بیماری سختی دچار شده بود، در بستر بیماری نوشتن را شروع کرد و کوشید به گونه‌ای بنویسد که مادر مهربان خود را سرگرم کند. او عادت به نوشتن را ادامه داد اما تا سال‌ها جرأت انتشار نداشت.
بعدها که داستانی را نوشته و به زباله‌دانی انداخته بود، همسر جوانش آن را از میان آشغال‌ها بیرون کشید، آن را خواند و او را تشویق کرد آن را تمام کند و برای ناشری بفرستد. دست‌نوشته‌ای که از زباله‌دانی بیرون آمد، رمان “کری” بود. او برای اولین نشر داستان ۲۵۰۰ دلار به دست آورد که برای او پول زیادی بود. در سال‌های بعد آن رمان برای او بیش از ۴۰۰ هزار دلار درآمد به همراه آورد.
از آن پس استیون کینگ حدود ۵۰ رمان، بیش از ۱۰۰ داستان کوتاه و کتابی درباره فن نوشتن داستان‌های ترسناک منتشر کرده است. بسیاری او را با درآمد سالانه ۵۰ میلیون دلار، ثروتمندترین نویسنده جهان می‌دانند.، نویسنده‌ای با فانتزی‌های مخوف استیون کینگ با تصویر دنیایی سرشار از بیرحمی و قساوت خوانندگان بیشماری را سرگرم می‌کند. مهارت “ادبی” او در روایت کابوس‌هایی است که پیش از خوانندگان خود او را به وحشت انداخته‌اند.
مهارت اصلی استیون کینگ نه در خلق یک جهان متعالی ادبی، بلکه بازی با یکی از غرایز ساده بشری است: چشم دوختن به گودال و در امان ماندن از سقوط. موقع خواندن داستانی از او، نفس خواننده بند می‌آید، از ترس به خود می‌لرزد، اما همچنان به خواندن ادامه می‌دهد و سرانجام لذتی غریب را تجربه می‌کند.
جک نیکلسون برنده اسکار برای بازی در “شاینینگ” نوشته اسیون کینگ
داستان‌های استیون کینگ همواره موادی ایدآل برای فیلم و نمایش بوده و نظر فیلمسازان را جلب کرده‌اند. از کارهایی مانند “کری” چند اقتباس تلویزیونی و سینمایی تهیه شده است که معروفترین آنها فیلمی است به کارگردانی برایان دی پالما. این داستان روایت یک دختر مدرسه است که پسرها او را آزار می‌دهند، تا روزی که دختر تصمیم می‌گیرد با استعداد و قدرتی ناشناخته از آنها انتقام بگیرد.
در میان کارهای استیون کینگ، بی‌تردید فیلم “شاینینگ” جایگاهی ویژه دارد و به شهرت او نیز کمک کرده است. استنلی کوبریک، سینماگر نامی، در سال ۱۹۷۷ بر پایه این داستان، فیلمی ارائه داد که در آن جک نیکلسون بازی‌ای فراموش‌نشدنی ارائه داده است.
فیلم “میزری” یا “فلاکت” به کارگردانی راب راینر محصول ۱۹۹۰ با بازی جیمز کان و کتی بیتس، نیز از کارهای پرطرفدار استیون کینگ است. در این فیلم یک زن ناراحت و عصبی که طرفدار آثار نویسنده‌ای مشهور است، او را در خانه خود زندانی می‌کند تا او را برای همیشه نزد خود داشته باشد!
بر پایه دو رمان “رهایی از شاشنک” و “مسیر سبز” فرانک دارابون، سینماگر فرانسوی فیلم‌هایی ساخته است که فانتزی‌های وحشت‌انگیز استیون کینگ را در بستری اجتماعی جریان داده است. این فیلم‌ها با روایت سرگذشت تلخ افراد بی‌گناهی که به زندان می‌افتند، خشم از بی‌عدالتی را در تماشاگر بیدار می‌کنند.
داستان‌های استیون کینگ در تمام کتابفروشی‌ها جایگاهی مخصوص دارند. هر کار او بلافاصله به زبان‌های گوناگون ترجمه می‌شود و سینماگران برای کسب جواز آنها سر و دست می‌شکنند. گفته‌اند که از کتاب‌های کینگ بیش از ۴۰۰ میلیون نسخه در جهان فروش رفته است.
برخی از کارهای استیون کینگ مانند “مسیر سبز” و بخشی از “برج تاریک” به فارسی ترجمه و منتشر شده است.
معرفی تعدادی از فیلم‌های جدید در ماه دسامبر
https://www.youtube.com/watch?v=QWBLbWGLJXU
کاترین بیگلو برنده اسکار بهترین فیلم و کارگردانی برای Hurt Locker اثر دیگری از سینمای جنگ را بروی پرده برده است. این فیلم داستان عملیای به همین نام برای بدام انداختن :اسامه بن لادن” رهبر القاعده است. داستان شش متخصص نظامی است که با تیم‌شان به این ماموریت اعزام می‌شوند. “جسیکا چستن”، “ادگار رامیرز” ، “جول ادگرتن” و هنرپیشه ایرانی ” همایون ارشادی” در این فیلم بازی دارند.
https://www.youtube.com/watch?v=gbrlfycUlHE
یک فیلم اکشن و ماجراجوئی و کلیشه‌ای دیگر با بازی‌های کلیشه‌ای و تکراری “تام کروز” بنام “جک ریچر” بنمایش در می‌آید. “تام کروز” هنرپیشه خوش سیما و جوان دهه ۹۰ آمریکا که قابلیت‌های زیادی برای تبدیل به بازیگری خوب و با سبک را داشت متاسفانه پس از چند اجرای خوب در همان سال‌ها دیگر چیز با ارزشی از خود بروز نداده و با سری فیلم‌های بزن بهادری فقط بدنبال کسب فروش خوب و گیشه شده که آن‌هم در سه چهار فیلم آخرش موفقیتی برایش نداشته است. فیلم پلیسی اخیر هم بنظر همان راهی را خواهد رفت که فیلم‌های قبلی او پیموده‌اند هرچند هنرپیشگانی مانند “رابرت دوال” و “ریچارد جنکینز” و کارگردان معروف “ورنر هرتزوگ” هم با بازی در این فیلم او را یاری کرده باشند. کارگردانی این فیلم بعهده “کریستوفر مک کواری” نیز می‌باشد.
https://www.youtube.com/watch?v=h83tu3vjsuI
ماریا و هنری و سه فرزند پسرشان برای تعطیلات کریسمس و سال نو عازم تایلند می‌شوند و در روز بعد از کریسمس در ۲۶ دسامبر هنگامی که در کنار استخر هتل در آرامش و استراحت بسر می‌برند ناگهان با سونامی خانمان برانداز و مهلکی روبرو می‌شوندکه زندگی هزاران انسان بی دفاع را در آنی نابود می‌کند. “غیرممکن” تلاش و کوشش باورنکردنی خانواده‌ای‌ست در کنار هزاران نفر غریبه مشابه آنان که قربانی یکی از مهلک‌ترین پدیده‌های طبیعی زمان ما شده‌اند. ولی انسان در طول زندگی چند میلیون ساله خود همواره سعی کرده است حتی با دست خالی بر طبیعت با کمک عواطف انسانی غلبه کند و بر تداوم حیات خود بیافزاید. “غیر ممکن” توسط “جوئن آنتونیو بایونا” کارگردانی شده است و در آن “نایومی واتز” و “ایوان مک گرگور” بازی دارند.
https://www.youtube.com/watch?v=xk5UStefYmE&feature=relmfu
طرح ساخت موزیکال “بینوایان” با اقتباس از شوی برادوی “بینوایان” از سال ۱۹۸۸ در هالیوود گذاشته شد. ابتدا “آلن پارکر” بعنوان کارگردان انتخاب شده بود و تا سال ۲۰۱۱ چندین بار این پروژه به تعویق و دست اندرکارانش از تهیه‌کننده و کارگردان گرفته تا هنرپیشگان عوض شدند. نهایتا در بیست و پنجمین سالگرد شوی برادوی این اثر،”تام هوپر” کارگردان انگلیسی و برنده اسکار برای “نطق پادشاه” مامور ساخت این پروژه می‌شود و این فیلم برای ایام کریسمس آماده اکران عمومی می‌شود. شو برادوی بینوایان بعنوان موفق‌ترین شوی موزیکال با رکورد ۶۰ میلیون ببینده در ۴۲ کشور جهان می‌رود تا بر پرده سینما تماشاگران بیشتری را در دنیا به این رقم اضافه کند. از زمان انتشار رمان بزرگ “بینوایان در سال ۱۸۶۲ توسط “ویکتور هوگو” تا بحال متجاوز از ۶۰ فیلم و سریال از این رمان در کشورهای مختلف برای سینما و تلوزیون ساخته شده است که اولین آن چند سال پس از مرک ویکتور هوگو در سال ۱۸۹۷ توسط برادران لومیر تقریبا با پیدایش صنعت سینما بوده است. همچنین تابحال ۹ فیلم انیمیشن (نقاشی متحرک) و ۹ نمایشنامه برای رادیو و ۹ تاتر موزیکال از روی این داستان ساخته شده است که معروفترین آنها همین شوی برادوی بینوایان است ودر برادوی برای مدت بیش از ۲۷ سال است که با موفقیت بروی صحنه است.
در موزیکال جدید سینمائی بینوایان “هیو جکمن” بازیگر استرالیائی در نقش ژان والژان، “راسل کرو” “بازرس شاوز” “ان هاتاوی” در نقش فنتین (مادر کوزت)، “آماندا سیفرید” در نقش “کوزت”، “ادی ردماین” در نقش جوان انقلابی و عاشق کوزت و ساشا بارون کوهن در نقش صاحب مهمانخانه و دزد دیگر فیلم ظاهر می‌شوند. تمامی هنرپیشه‌ها دیالوگ‌ها را به صورت موسیقی بیان می‌کنند و سپرستی و آهنگسازی فیلم با “کلود میشل شونبرگ” می‌باشد.بینوایان رمان بزرگی است درباره معضلات اجتماعی، عشق، ایثار، مقاومت، انقلاب، و وظیفه اجتماعی لایه‌های مختلف اجتماع. رمانی است برای تمام اعصار.
https://www.youtube.com/watch?v=wSEnh8Hi62E
پس از متجاوز از ۴۰ سال بازیگری در سینما و تاتر و بردن ۲ جایزه اسکار برای بهترین بازیگر مرد در فیلم‌های “کرمر علیه کرمر” و “مرد باران” داستین هوفمن اولین فیلمش بنام “کوارتت” را کارگردانی کرده است. این هنرپیشه توانا توانسته است تحسین بسیاری را برای فیلم جدیدش و برای نوع کارگردانیش برانگیزد و فیلمش مورد ستایش مجمع منقدان فیلم در لس آنجلس قرار گرفته است. “کوارتت” داستان گردهمائی سالانه یک گروه و به اصطلاح اهل هنر اپرا کمپانی است جهت یک اجرا و جمع آوری کمک مالی برای حفظ گروه. مشکلی اسنت که امروزه تمامی گروه‌های اجراکننده اپرا و موسیقی کلاسیک و باله در دنیا دارند و متاسفانه شاهد از بین رفتن آرام آرام آنها از صحنه نمایش می‌باشیم.در فیلم “کوارتت” “مگی اسمیت”، “بیلی کانلی” و “مایکل گامبون” بازی دارند.
http://www.youtube.com/user/promisedlandmovie?v=vzEcZJSdW-4
“گاس ون سنت” فیلمساز خوب آمریکائی که با فیلم‌های”آیداهوی خصوصی من”، “گود ویل هانتینگ” و “میلک” خود را بعنوان فیلمسازی صاحب سبک و معتبر به عالم سینما شناسانده بار دیگر از “مت دیمون” برای بازی در فیلم جدیدش “سرزمین موعود” استفاده کرده است. Promised Land درامی است مدرن در باره سفر فروشنده و بازاریاب کمپانی بزرگی بهمراه همکارش و ورود آنها به شهری کوچک و دورافتاده. “فرانسیس مک دورمند” برنده اسکار برای فیلم فارگو نقش همکار “مت دیمون” در این فیلم را بازی می‌کند. مردم شهر که در شرایط بد اقتصادی بسر می‌برند در ابتدا براحتی پیشنهاد این دو نماینده کمپانی بزرگ را برای حفر چاه‌های عمیق در زمین‌های‌شان می‌پذیرند تا زمانی که کم کم از طریق معلم مدرسه شهر که مورد احترام و قبول اکثر مردم است به مخالفت و مبارزه با آنان برمی‌خیزند و حوادث متعدی در این میان بوجود می‌آید که داستان فیلم را رقم می‌زند.
Django Unchained
https://www.youtube.com/watch?v=Z7gVlmiwRmc
جدیدترین ساخته سینماگر جنجالی نسل جوان “کوئینتن تارانتینو” با نام “دیانگوی آزاد شده” آماده نمایش می‌شود. “دیانگو” برده‌ای‌ست که صاحب آلمانی تبارش که حرفه‌اش شکار انسان‌ها و جایزه گرفتن است به او قول آزادی می‌دهد در قبال کمک او به دستگیری یکی از معروفترین و گران‌ترین تبهکاران وقت که تحت تعقیب قانون است. این‌دو با هم در سراسر آمریکا سفر می‌کنند و “دیانگو” بدنبال یافتن همسر دربند و اسیرش تن به این سفر پرحادثه را می‌دهد. “حیمی فاکس” در نقش این برده آزاد شده در فیلم تارانتینو ظاهر می‌شود. داستان فیلم به سال‌های 1880 قبل از جنگ‌های داخلی آمریکا و دوران آمریکای وسترن باز می‌گردد و دوربین تارانتینو وسترنی مدرن و به اصطلاح خودش “اسپاگتی وسترن” را به نمایش می‌گذارد. او قبلا با “حرامزاده‌های لعنتی” همین کار را با دوران جنگ جهانی دوم کرده است و بسیار موفق نیز بوده است. در فیلم حاضر ساموئل ال جاکسون، لئوناردو دی کاپریو، ساشا کوهن بارون، کرت راسل، کریستوفر والتز، و بسیاری دیگر نیز بازی دارند. سینمای تارانتینو دارد کم کم به نوعی به سینمای وودی آلن نزدیک و نزدیکتر می‌شود فقط از این جهت که بسیاری از هنرپیشگان معروف دنیا حاضرند حتی افتخاری در آن بازی کنند. این فیلم نیز مانند تمامی آثار تارانتینو از زیبائی خاصی در حرکت دوربین و نوع تلفیق موزیک و تصویر برخوردار است.
______________________________________________
