گزارش زهره خالقی
حرکت موج سوم با فرامرز سلیمانی آغاز شد
درشعرمعاصرایران، موج سوم و یا شعر تصویر به ایجاز، به عنوان یک نظریه تازه توسط دکتر فرامرز سلیمانی در اول دی ماه ۱۳۶۶ مطرح شد. موج سوم فرزند انقلاب و جنگ و تحولات پس از آن است. شعری که بشارت واژه و کلام را همراه دارد .آن چه موج سوم از شعرها و حرکت‌های پیش گرفته بود به شعرها و حرکت‌های پس از دهه‌ی شصت سپرد. در این‌جا پس از مقدماتی به جنبه‌های گوناگون این گفتمان می‌پردازم.
و موج
در آوای دریا
پژواکی آبی
بر لبان موج گذاشت
فرامرز سلیمانی
بخش دوم بررسی موج سوم درشعرمعاصرایران:
موج سوم، شعر انقلاب و جنگ است. شعر نیمایی به خاطر فشار روز افزون سانسور به نمادگرایی پیچیده‌ای پناه برده بود و شعر سنتی نیز هرگز از کلیشه‌های تکراری فراتر نمی‌رفت و جربزه درگیری با زندگی جاری را نداشت. پس با تکانه انقلاب بود که شاعران از پیله به در آمدند و به مردم پیوستند. آنگاه تکانه جنگ و تحولات آن بر این‌ها افزوده شد و برزبان و بیان شاعران اثر گذارد. بیان تصویر به ایجاز تعرف این‌گونه شعررا در دهه شصت تکوین بخشید که نیز عنوان موج سوم در شعر معاصر ایران را به خود گرفت، که در واقع پس از انقلاب نیمایی و همزادان آن، انقلاب تازه‌ای را در شعر ما پدید آورد…
تا پای قله‌ها رفتیم
و بر آسمان
چنگ زدیم
پژواک آوازمان
دره را نقش می‌زد
فرامرز سلیمانی
بخش سوم بررسی موج سوم درشعرمعاصرایران:
فرامرز سلیمانی می‌گوید :
آتشی موج سوم را به عنوان گونه‌ای از شعر پسانیمایی می‌نگریست. در دو موقعیت مختلف، یکی در بوشهر سال‌های ۱۳۶۰ و دیگری در نیو یورک دهه ۷۰ که من درباره سکوت برخی شاعران موج ناب از او پرسیدم ، آتشی ضمن اظهار نگرانی خود از این سکوت، از این که نام برخی از آن‌ها و دیگر شاگردان آتشی را در فهرست شاعران موج سوم آورده‌ام خوشحال بود و امید واری‌هایش را نسبت به آینده شعر امروز ایران در این شادی خلاصه کرد. متاسفا نه در کتابی که بر مبنای مصاحبه طولانی با آتشی به وسیله فرخ تمیمی تدوین یافته این مباحث و مقولات مورد علاقه آتشی نا دیده گرفته شده و یا از متن کتاب حذف شده است … بخش آینده بررسی در بیان تصویر به ایجاز که تعریف شعر در موج سوم است خواهد بود…
با پرنده
دریا
در اوج می‌خواند
ان پایین
کسی خاموش
در خاک خود
خیره مانده است
دریا هرگز نمی میرد
فرامرز سلیمانی
بخش چهارم بررسی موج سوم درشعرمعاصرایران:
شعر ایجاز از مشخصه‌های موج سوم است که پرهیز از روایت و درازگویی دارد و تصویر را با بیانی بدون صرف افعال و حرف اضافه‌ها و مانند آن به انجام می‌رساند. ایجاز از عوامل بیانی شعر و هنر مدرن است که در موج سوم هم برای بیان شعری جای خاصی برای خود دارد و به ناب بودن شعر کمک می‌کند … زهره خالقی
پهلوی تارمی
پهلوی تارمی آمدم
در تدارک توفان
تارمی عریان شد
ان پایین
کسی که روی صندلی‌ی آهنی نشسته بود
سیگاری روشن کرد
تا دودهای خاکستری‌ی آن‌را
به توفان بسپارد
پهلوی تارمی
و آتش و دود و خاکستر
در گلو ی تنوری عاشق
می سوخت
فرامرز سلیمانی
______________________________________________
