چرا ایرانیان این شهر ترکیه را باید ببینند؟

مقبره ی مولانا که در حال حاضر به عنوان سمبل شهر قونیه از آن یاد می‌شود، در واقع محل سکونت پدر و خانواده‌ی مولوی به هنگام اقامت ایشان در قونیه بوده است. پدر مولانا پس از مرگ در همین خانه به خاک سپرده شد و مجالس سماع مولانا نیز در همین خانه برگزار می‌شده است

قونیه شهری است مذهبی که در مرکز کشور ترکیه و در شمال استان آنتالیا و جنوب آنکارا واقع شده است. استان قونیه از لحاظ مساحت بزرگترین استان ترکیه به شمار می‌رود. جمعیت شهر قونیه بیش از یک میلیون نفر است. در قرن 13 میلادی، قونیه پایتخت علاءالدین کیقباد پادشاه سلجوقیان روم بود و این شهر به برکت حضور پدر مولانا -سلطان العلماء بهاء ولد – به یکی از مراکز تدریس علوم دینی تبدیل شد. بعد از فوت پدر، مولانا به وعظ و تدریس علوم دینی در مساجد و مدارس قونیه ادامه داد.

دیدار شمس تبریزی مولانا را شوریده حال نمود و در وصل و هجران او دیوان کبیر را سرود. پس از ناپدید شدن شمس تبریزی، بنا به درخواست حسام الدین چلبی، مولانا مثنوی معنوی را به نظم درآورد. مولانا که از ۱۴ سالگی به همراه پدر در قونیه سکنی گزیده بود در ۱۷ دسامبر ۱۲۷۳ میلادی مصادف با ۲۷ جمادی الاول سال ۶۷۲ هجری قمری در سن ۵۹ سالگی در قونیه وفات یافت .

مقبره‌ی مولانا همه ساله زیارتگاه عاشقان طریقت می‌باشد و این شهر را همچنان زنده نگاه داشته است .

همچنین بهاءالدین، پسر مولانا، بعضی از اقوام و یاران و مریدان وی از جمله صلاح الدین زرکوب و حسام الدین چلبی نیز در این مکان آرمیده‌اند. هر ساله دوستداران مولانا در ۱۷ دسامبر مصادف با سالگرد وفات مولانا که شب اُروس (Arus) نامیده می شود از اطراف و اکناف ترکیه و جهان بر مرقد او حاضر می‌شوند تا شاهد مراسم ویژه ی بزرگداشت مولانا باشند.

مقبره ی مولانا دارای گنبد بزرگ سبز رنگ ۱۶ وجهی است که مخروطی در بالای آن قرار دارد. این گنبد در سال ۱۳۹۷ میلادی توسط کارابان اوغلو ساخته شده و بر بالای آن با هنر کاشی کاری آیة الکرسی نقش بسته است. در بالای در ورودی مقبره، این بیت شعر به زبان فارسی نوشته شده است:

کعبه العشاق باشد این مقام
هر که ناقص آمد اینجا شد تمام

زمانی که وارد این فضای روحانی می‌شوی، درصف عاشقان مولانا، قدم به قدم با نوای نی و بوی عود، آهسته آهسته حرکت می‌کنی و در جلوی مزار یاران و مریدان مولانا ادای احترام می‌نمایی. سپس به مقبره‌ی مولانا، پسرش بهاءالدین و پدرش سلطان العلماء می‌رسی. بعد افراد دیگری از خاندان و یاران وی را پشت سر می‌گذاری. در روی هر سنگ قبر کلاه و دستاری که در گذشته مورد استفاده قرار می‌گرفته به رسم یادبود و احترام قرار دارد. قبرهایی که فاقد کلاه مخصوص می‌باشند متعلق به بانوان است. پس از عبور از کنار قبرها می‌توانید از موزه بازدیدکنید. در این موزه آثار به جا مانده از گذشتگان از جمله البسه، کلاه، تسبیح، جانماز، قرآن‌های دست نویس و کتب نفیس دیگر، دیوان حافظ و سایر اشیاء قدیمی به نمایش گذاشته شده‌اند. پس از بازدید از موزه، نهایتاً می‌توانی این فضای معنوی را پشت سر بگذارید.

ای برادر تو همه اندیشه‌ای
مابقی خود استخوان و ریشه‌ای

رقص سماع
سماع که در لغت به معنی شنیدن، شنوایی و هر آنچه به آن مربوط می‌شود است. در فرهنگ دراویش و صوفیان به معنای جدا شدن از خویش و فنا شدن در ذات اقدس الهی است. دراویش معتقدند سماع در عارف حالتی را ایجاد می‌نماید که به آن وجد ( vajd ) می‌گویند. مراسم وجد و سماع عموماً در مکانی به شکل دایره انجام می‌پذیرد. دایره نمادی است از زمان که آغاز و انجامی برای آن متصور نیست. شاید هم بی‌ارتباط با چرخش سیارات به دور خورشید نباشد. دایره در فرهنگ دراویش نماد ابدیت است. نی و دف مهمترین ابزار موسیقی دراویش است. نوای موسیقایی نی، نوای شکایت به پیشگاه الهی است و درویش از خدا می‌خواهد که او را به اصل خویش بازگرداند. در مراسم سماع علاوه بر نی و دف از سازهای رباب، تنبور، تار و کمانچه نیز بهره می‌گیرند. مولوی اعتقاد داشت آنچه را که به صورت عادی نمی‌توان توصیف کرد، می‌توان در غالب شعر، موسیقی و رقص بیان نمود و آنچه امروز مریدان او انجام می‌دهند برگرفته از اعتقادات او و تقلیدی است از آنچه او و اطرافیانش در قرن هفتم هجری می‌اندیشیده اند.

مراسم سماع در تمام ایام سال در قونیه برگزار می‌شود. در ایام بزرگداشت مولانا که مصادف با سالگرد وفات وی برگزار می‌شود مراسم نمادین رقص سماع در سالنی که به همین منظور در قونیه ساخته شده است در چندین شب متوالی برقرار می‌گردد. در این مراسم ابتدا اشعاری از مثنوی به زبان ترکی خوانده می‌شود. سپس موسیقی با اجرای تک خوانی به زبان ترکی اجرا می‌شود. آنگاه دراویش با لباس‌های بلند سفید و دامن چین دار و کلاه های بلند نمدی، یکی پس از دیگری به دنبال مولا یا مراد خود ظاهر شده و پس از ادای احترام، شروع به چرخیدن می‌کنند. حرکات موزون مشخصه‌ی اصلی سماع است. در ابتدا دست‌ها روی شانه قرار داشته، پس از چند چرخش، دست ها تدریجاً باز شده و در دو طرف قرار می‌گیرد. دست راست بالا و دست چپ پایین تر قرار می‌گیرد. دراویش در حین چرخش سر را به یک طرف خم می‌کنند و گاهی چشم ها را می‌بندند و به عالم خلسه فرو می‌روند و این چرخش می‌تواند بسیار طولانی باشد ( گاهی تا ساعت ها به طول می انجامد.)

برچسب ها : قونیه , سفر به قونیه , مزار مولانا , مثنوی معنوی , دیوان شمس , سمّاع , سماع , رقص سماع , دیدنی های ترکیه , بزرگترین استان ترکیه ,

برداشت از: سایت صفحه اول

درباره Habib

متولد سال ۱۳۳۰ رشت استان گیلان- کسب لیسانس از دانشگاه ملی ایران- کوچ به ینگه دنیا سال ۱۳۶۵ و اقامت در کالیفرنیا-چاپ اولین کتاب شعر بنام (الف مثل باران) در سال ۱۳۸۴ در ایران توسط انتشارات شاعر امروز.
این نوشته در یادداشت‌های پراکنده ارسال شده است. افزودن پیوند یکتا به علاقه‌مندی‌ها.

نظرتان را ابراز کنید