بهرام مشیری، نویسنده و پژوهشگر تاریخ روز دوشنبه ۱۹ آبان ۱۴۰۴ در سن ۷۸ سالگی درگذشت. او دههها با برنامههای تلویزیونی و پژوهشهای تاریخی، به معرفی فرهنگ و هویت ایران پرداخت.
مشیری که سال ۱۳۲۶ در گلپایگان متولد شده بود، سال ۱۹۷۴ برای ادامه تحصیل به آمریکا رفت و در رشته مهندسی شیمی و علم مواد از دانشگاه فارغالتحصیل شد.
او اما دستی در پژوهش در تاریخ و ادبیات و مسائل مذهبی داشت. مشیری به خصوص از سال ۱۳۸۱ با اجرای برنامه “سرزمین جاوید” در یکی از شبکههای تلویزیونی خارج از کشور که به طرح مباحث ادبی و تاریخی و نقد دین میپرداخت به چهرهای مطرح بدل شد و برنامه او مخاطبان زیادی را به خود جذب کرد.
خوانش و تحلیل شاهنامه یکی از ارکان برنامههای او بود. مشیری فردوسی را بزرگترین نگهبان زبان فارسی میدانست و میکوشید مفاهیم اخلاقی و تاریخی این اثر را به زبان ساده برای عموم شرح دهد.
او در این برنامه همچنین درباره موضوعات متنوعی از جمله تاریخ ایران، ادبیات، مذهب، فلسفه و جامعه سخن میگفت و خود را مروج آزادیخواهی، روشنگری و عقلگرایی میدانست. او ضرورت توسعه ایران را از جمله در خرافهزدایی از ذهن جامعه میدید و خود به نقد اثرات منفی برخی از آموزههای مذهبی بر ذهنیت جامعه میپرداخت که بعضا اتهام دینستیری را برای او به دنبال میآورد.
مشیری با هر دو حکومت قبل و بعد از انقلاب مخالف بود و آزادیخواهی محمد مصدق را ستایش میکرد.
“نقدی بر چاپهای انتقادی شاهنامه و تصحیحی جدید از داستان رستم و سهراب” از جمله آثار مکتوب مشیری بود. او کتابی هم دارد با عنوان “از آتن تا هیروشیما” که در آن به فیزیک اتمی و پیامدهای انسانی فجایع هیروشیما و ناکازاکی پرداخته است و با دیدی علمی و فلسفی، اثرات این رویدادها را بررسی میکند.
______________________________________________
