یادداشت: زهره خالقی
٣٧مین سالگرد موج سوم
نظریه موج سوم در شعر معاصر ایران اول دیماه ۱۹۸۷/۱۳۶۶ توسط دکتر فرامرز سلیمانی در مجله ادبی دنیای سخن مطرح شد.
لابد این دفتر خالی بود
که عریانی میآمدی و میخواندی
آی صدایم شکست و صدایی نیامد
در رویاها گم نشده بود
که به رویاها میشکفت
صدایی نبود و
صدایی نیامد
هفت آغوش کشیده بر پلکان سربی بلوغ
که هفت قفل و آشوب میگشود
درشعرمعاصرایران، موج سوم و یا شعر تصویر به ایجاز، به عنوان یک نظریه تازه توسط دکتر فرامرز سلیمانی در اول دیماه ۱۳۶۶ مطرح شد. موج سوم فرزند انقلاب و جنگ و تحولات پس از آن است. شعری که بشارت واژه و کلام را همراه دارد .آن چه موج سوم از شعرها و حرکتهای پیش گرفته بود به شعرها و حرکتهای پس از دههی شصت سپرد…موج سوم، شعر انقلاب و جنگ است. شعر نیمایی به خاطر فشار روز افزون سانسور به نمادگرایی پیچیدهای پناه برده بود و شعر سنتی نیز هرگز از کلیشههای تکراری فراتر نمیرفت و جربزه درگیری با زندگی جاری را نداشت. پس با تکانه انقلاب بود که شاعران از پیله به در آمدند و به مردم پیوستند. آنگاه تکانه جنگ و تحولات آن بر اینها افزوده شد و برزبان و بیان شاعران اثر گذارد. بیان تصویر به ایجاز تعرف اینگونه شعررا در دهه شصت تکوین بخشید که نیز عنوان موج سوم در شعر معاصر ایران را به خود گرفت، که در واقع پس از انقلاب نیمایی و همزادان آن، انقلاب تازهای را در شعر ما پدید آورد.
فرامرز سلیمانی میگوید :
آتشی موج سوم را به عنوان گونهیی از شعر پسا نیمایی مینگریست. در دو موقعیت مختلف، یکی در بوشهر سالهای ۱۳۶۰ و دیگری در نیویورک دهه ۷۰ که من درباره سکوت برخی شاعران موج ناب از او پرسیدم، آتشی ضمن اظهار نگرانی خود از این سکوت، از این که نام برخی از آنها و دیگر شاگردان آتشی را در فهرست شاعران موج سوم آوردهام خوش حال بود و امیدواریهایش را نسبت به آینده شعر امروز ایران در این شادی خلاصه کرد. متاسفانه در کتابی که بر مبنای مصاحبه طولانی با آتشی به وسیله فرخ تمیمی تدوین یافته این مباحث و مقولات مورد علاقه آتشی نادیده گرفته شده و یا از متن کتاب حذف شده است …
شعر ایجاز از مشخصههای موج سوم است که پرهیز از روایت و درازگویی دارد و تصویر را با بیانی بدون صرف افعال و حرف اضافهها و مانند آن به انجام میرساند. ایجاز از عوامل بیانی شعر و هنر مدرن است که در موج سوم هم برای بیان شعری جای خاصی برای خود دارد و به ناب بودن شعر کمک می کند.
درباره Habib
متولد سال ۱۳۳۰ رشت استان گیلان- کسب لیسانس از دانشگاه ملی ایران- کوچ به ینگه دنیا سال ۱۳۶۵ و اقامت در کالیفرنیا-چاپ اولین کتاب شعر بنام (الف مثل باران) در سال ۱۳۸۴ در ایران توسط انتشارات شاعر امروز.