یاد یک دوست مشفق

چند سال پیش وقتی در سفری به لوس‌ آنجلس برای انجام مصاحبه‌ای که بیژن اسدی‌پور در مورد قمر با آقای ربیع مُشفق همدانی مترجم کتاب برادران کارامازوف اثر فئودور داستایوسکی و بسیاری کتب دیگر داشت به اتفاق چند تن از دوستان به دیدن این مرد شریف و ایرائ‌دوست رفتیم (که شرح این مصاحبه در دفتر هنر  شماره‌ی ۱۸ و ١٩آمده). متأسفانه پیش ازآن هیچگاه نام او را نشنیده بودم. در جریان این مصاحبه دریافتم که با یک شخصیت محترم عاشق وطن و فرهنگی مواجه هستم که مانند گنجینه‌ای نایاب عشق به این سرزمین را درخود حفظ کرده و هیچگاه اجازه نداده که خللی در آن بوجود آید.…….. 

ربیع مشفق همدانی همان‌طور که در طول سالیان کوشش‌های فرهنگی و روزنامه ‌نگاری‌اش بسیار تازه و پویا بود و برای تقویت و گسترش نهال جوان شعر نوی امروز ایران کوشش‌های بی‌پایان کرد جوان‌اندیش و نو بود، برای او ادبیات و فرهنگ ایران به مثابه خاک این مرز و بوم عزیز و قابل احترام بود. می‌دیدم که چگونه به خدمت‌گزاران این فرهنگ احترام می‌گذاشت و آن‌ها را عزیز می‌داشت.

آقای مشفق علاقه‌ی خاصی به دکتر مصدق داشت که از صحبت‌هایش کاملا پیدا بود. او ایراداتی نیز به دکتر مصدق داشت که بیش‌تر به آن بود که بیش از اندازه دمکرات بود و با وجودی که او دیگر طرف‌دارانش به او در مورد وقوع کودتای شاه و عمانش اخطار داده بودند ولی او حاظر نبود کاری بر علیه آنان بکند…………
مصاحبت شاید دوساعته‌ای که با او در دو سفر به شهر فرشتگان داشتیم برای‌ام خاطراتی عزیز را در ذهن به جا گذاشته است که همیشه به همراه خواهم داشت.
یاد عزیز مشفق همدانی بلند باد!
………………………………………………………….. ح . ش

فشرده‌ای از بیوگرافی‌ی این نویسنده‌ی وطن‌پرست

تولد مارس ۱۹۱۲ در یک خانواده‌ی مذهبی‌ی یهودی در شهر همدان

وفات اکتبرماه ۲۰۰۹ در امریکا

اولین سردبیر روزنامه کیهان

 وی توانست شخصاٌ مجوز تأسیس یک مجله سیاسی را با نام کاویان بگیرد و آنرا منتشر نماید . از همان آغاز به جهت طرفداری از سیاست‌های دکتر مصدق در راستای ملی کردن صنعت نفت فعالیت گسترده را آغاز نمود .

در ۲۸ مرداد ماه ۱۳۳۱ پس از سقوط دکتر مصدق ، دفتر مجله کاویان را به آتش کشیدند و صاحب امتیاز آن مشفق همدانی را هم روانه زندان نمودند . 

از تألیفات مشفق همدانی می توان «دلهره‌های جوانی» ، «عشق و عشق» و «تحصیلکرده‌ها» را نام برد و نیز کتاب «فیلسوفک» که نا تمام باقی ماند .
و از دیگر آثار ترجمه‌هایش عبارتند از:
مادام بوواری، سرزمین و مردم هلند، فنون زندگی، آزردگان، ابله، برادران کارمازوف، مدرسه و شاگرد، مدرسه و اجتماع، اخلاق و شخصیت، شاهکارهای شیلر، افکار شوپنهاور، آنا کارینا، استالین، ناپلئون، روانشناسی برای همه، جامعه‌شناسی، روانشناسی کودک، مغناطیس شخص، ذهن در روانشناسی، اعجاز روانکاوی و نامه‌های تولستوی و ده‌ها کتاب دیگر.