دکتر جلیل دوستخواه
زنجیره شناخت˚نامه‌های بزرگان فرهنگ و هنر ایران
از روزگار جنبش مشروطه‌خواهی تا امروز
گاهنامه‌ی ممتاز ِ دفتر ِ هنر، در بیستمین سال زندگی‌ی برومندش، شماره‌ی بیست و یکم خود را در دویست صفحه‌ی پُر و پیمان با بُرش ِ ٢٧×٢۱ سانتیمتر، در بهار امسال در شهر “ستاکتون” در ایالت کالیفرنیای آمریکا، به گنجور ِ تاریخ و فرهنگ ایران، سپرد و نمونه‌ی والای دیگری شد از “ایرانی ماندن و جهانی شدن“.
این دفتر، همچون بیست دفتر ِ پیشین ِ این گنجینه، “ویژه نامه” است و با یاد ِ همیشه بیدار ِعلی‌اکبر دهخدا، یکی از پیشگامان روزنامه‌نگاری در ایران، طنزنویس، شاعر و مؤلف ِ اثرهای مهمّی همچون امثال و حکم و لغت نامه، نشریافته است.
بنیادگذار و ناشر ِ این مجموعه‌ی والا و دنباله‌دار، هنرمند شایسته‌ی نگارگر و طنزنگار ِ روزگارمان، بیژن اسدی‌پور است که با این کار ِ کارستان خود، فرهنگ و ادب و هنر ایران معاصر را شکوهمندتر از همیشه، در گستره‌ی جهانی، بر کرسی‌ی زرّین نشانده است.
***
هرگاه هنوز هم هستند کسانی که گاه از سر ِ ناآگاهی و یا – خدای ناکرده – با انگیزه‌هایی خاصّ و عنادورزانه، کوشش‌های فرهنگی‌ی ایرانیان دور از میهن را نادیده می‌گیرند و یا بدان‌ها کم‌بها می‌دهند، کوشندگانی همچون بیژن اسدی‌پور، نه با پاسخ‌گویی‌ی احتجاج‌آمیز و غوغاگرانه، بلکه با کاری کارستان و نمایش ِ رنگین کمانی از هنر و ادب و فرهنگ، پوچی و یاوگی‌ی ِ آن گونه شبهه‌انگیزی‌ها را پیش از گذار ِ کاروان و داوری ی واپسین ِ“زرگر ِ نقاد ِ هوشیار ِ زمانه“، به اثبات می‌رسانند.
***
دفتر هنر، ویژه‌ی دهخدا، با همراه داشتن ِ دو لوح ِ فشرده از صدا و تصویرهای دهخدا، بزرگداشتی سزاوار و در کمال و خواندنی، شنیدنی و دیدنی است.
در بزرگداشت ِ دهخدا و زندگی‌ی بَرومند و دستاورد ِ عظیم ِ او، تا کنون گفتارها، نشریّه ها و کتاب‌های متعدّدی، نشریافته و – به رغم ِ کژتابی‌های برخی از دست اندرکاران زمانه – بسیاری از بایسته‌ها گفته و نوشته و مطرح شده است؛ امّا حق این است که کار ِ دفتر ِ هنر، از گونه‌ای دیگر و نقطه‌ی اوجی در این راستا به شمار می‌آید و به راستی سزاوار آفرین! و دست مریزاد! بر بیژن اسدی پور و یاران و همکاران اوست.
***
برای روشنگری‌ی بیشتر و آگاهی‌ی خواننده، نمایه‌ای از عنوان‌های بیست شماره‌ی پیشین ِ دفتر ِ هنر را پایان بخش ِ این یادداشت، می‌کنم:
شماره‌ی یکم – ۱۳۷۲: ویژه‌ی محمّدعلی جمال زاده.
شماره‌ی دوم – ۱۳۷۳: ویژه‌ی فروغ فرّخ زاد.
شماره‌ی سوم – ۱۳۷۴: ویژه‌ی صادق چوبک.
شماره‌ی چهارم – ۱۳۷۴: ویژه‌ی سیمین دانشور.
شماره‌ی پنجم – ۱۳۷۴: ویژه‌ی هوشنگ ابتهاج (ه. ا. سایه).
شماره‌ی ششم – ۱۳۷۵: ویژه‌ی صادق هدایت.
شماره‌ی هفتم – ۱۳۷۶: ویژه‌ی طنز ایران.
شماره‌ی هشتم – ۱۳۷۶: ویژه‌ی احمد شاملو.
شماره‌ی نهم – ۱۳۷۶: ویژه‌ی تقی مُدرّسی.
شماره‌ی دهم – ۱۳۷۷: ویژه‌ی سیمین بهبهانی.
شماره‌ی یازدهم – ۱۳۷۷: ویژه‌ی ابوالحسن صبا.
شماره‌ی دوازدهم – ۱۳۷۹: ویژه‌ی هادی شفائیّه.
شماره‌ی سیزدهم – ۱۳۷۹: ویژه‌ی نیما یوشیج.
شماره‌ی چهاردهم – ۱۳۸۰: ویژه‌ی محمود دولت آبادی.
شماره‌ی پانزدهم – ۱۳۸۱: ویژه‌ی محمّدرضا و همایون شجریان.
شماره‌ی شانزدهم – ۱۳۸۲: ویژه‌ی بهروز وثوقی.
شماره‌ی هفدهم – ۱۳۸۴: ویژه‌ی جواد مُجابی.
شماره‌ی هیجدهم – ۱۳۸۷: ویژه‌ی قمرالملوک وزیری.
شماره‌ی نوزدهم – ۱۳۸۸: ویژه‌ی سه تفنگدار طنز ایران (بیژن اسدی‌پور، پرویز شاپور و عمران صلاحی).
شماره ی بیستم – ۱۳۹۰: ویژه‌ی روزنامه‌ی فکاهی‌ی توفیق.
________________
*جمع صفحههای بیست و یک دفتر: ۳۳۵۴
______________________________________________
