.
نوشتهی زیر توسط جهانگیر خان هدایت برای رسانه ارسال گردیده که با سپاس فراوان از ایشان آنرا برایتان نقل میکنیم.
…………………………………………………………………………………………………………………………………..رسانه
در باره “”بوف كور“”
پرفسورعالمجان خواجه مرادوف ازاستادان زبان و ادبيات فارسي است كه در تاجيكستان شهر دوشنبه در دانشگاههاي آن ديار استاد است.اين استاد كه درباره زبان فارسي در ايران، افغانستان و قارهی هند تحقيقاتي دارد درباره صادق هدايت چنين مينويسد:
“”صادق هدايت از چهرههاي تابناك ادب و فرهنگ قرن ٢٠ ايران است كه ٢٨ بهمن ماه مطابق به ١٧ فوريه ٢٠٠٣ صدمين سالگرد تولدش از جانب هواداران كلام فارسي تجليل ميگردد. او از داستان نويساني است كه نام و آثارش درميان تمام فارسي زبانان جهان، اعم ازايران و افغانستان و تاجيكستان و قاره هند صاحب آوازه گرديده است.””
كساني كه درباره ادبيات قرن بيستم در ايران پژوهش كردهاند بر اين باورند كه داستان نويسي نوين در آثار صادق هدايت به تكامل رسيده است. شكي نيست گسترش خودآگاهي ملي و مردم زمينه هائي را فراهم ساخت كه داستان كوتاه بتواند جاي خود را درادبيات فارسي بازكند. سبك ذهن گرائي و واقعگرائي در ادبيات فارسي ايران براي نخستين بار در آثار صادق هدايت ملاحظه ميشود. نمونه اين نثر را در”” زنده بگور، سه قطره خون، عروسك پشت پرده”” ،”” زني كه مردش را گم كرد”” وغيره به روشني ميتوان مشاهده كرد. در زمينه واقعگرائي آثاري چون “”داش آكل، مرده خورها، علويه خانم، حاجي آقا”” وغيره نمونه هستند.
روان داستانهاي صادق هدايت خود بخش عمده و مهمي از كارهاي اوست ونمونه برجسته اين سبك نگارش “”بوف كور”” است. “”بوف كور”” جريان سيال ذهني را در ادبيات فارسي در ايران به اوج رسانيد. صادق هدايت ادبيات ذهنگرا و نوشته فلسفي-اخلاقي رادراين شاهكار خود به زيباترين شيوه به نمايش ميگذارد.
پروفسور عالمجان خواجه مرادوف درباره “”بوف كور”” چنين مي گويد:
“”اين اثر از لحاظ سبك نگارش ،زبان نمادين، درونمايه و طرح موضوع و تفسيرغيرعادي آن تا به امروز در ادبيات داستاني فارسي زبانان جهان منحصر به فرد است و با بهترين آثار مدرنيستي جهان همپايي دارد. ويژگي “”بوف كور”” درآن است كه در برابر يك اثر مدرنيستي بودن صد در صد داستان ايراني با روحيه و ديد شرقي است.
شهرت بيشتر””بوف كور”” به حيث يك شاهكارجهاني نيز در ناتكراري سبك بيان و طرح مطلب و ويژگي ساختاري آن است كه صادق هدايت بهترين دستاوردهاي ادبي و فرهنگي شرق وغرب را “”در كوره ذوق خود گداخته”” در فرم خيلي بديع به صورت يك اث ردلآشوب (دلانگيز) به خواننده تقديم كرده است.””
همانگونه كه قبلا آمد در ادبيات نيمه دوم قرن بيستم درتمام كشورهاي فارسي زبان مخصوصا ايران، افغانستان و تاجيكستان آثاري رانويسندگان خلق كردهاند كه به شدت متاثراز””بوف كور”” است.گرچه هيچيك از نويسندگان زبان فارسي نتوانستهاند ازنظرارزش ادبي وهنر نويسندگي حتي به “”بوف كور”” نزديك شوند اما “”بوف كور”” صادق هدايت باعث شد جريان نيرومند ادبي كه جنبه ذهنگرائي و روانداستاني دارد در ادبيات فارسي تولد يابد. و بالاخره استاد چنين ميگويد كه:
“”بهطور خلاصه بايد اقرار شود كه الحق صادق هدايت را ميتوان از پايهگذاران نثرنوين فارسي شمرد كه دربسط و تكامل آن سهم ارزندهاي گذاشته است.””
وما ضمن تشكر از استاد فقط در چند كلمه به اين استاد سلام رسانده ميگويم خشكانديشي و تعصب كور قرون وسطائي كار را به جايي رسانده كه اثري كه شما عاليترين در نثر فارسي ميدانيد در ايران “”ممنوع الچاپ “”است.
One Response to